Belom kugom u Srbiji naziva se pad broja stanovništva koji se vidi i kroz manji broj upisane dece u osnovne i srednje škole. Prema nedavno objavljenim statističkim podacima Republičkog zavoda za statistiku, upis dece u prvi razred osnovne škole u školskoj 2023/2024. godini iznosio je 62.516, dok je u školskoj 2014/2015. godini bilo 66.276 učenika. Sličan trend vidljiv je i kada je reč o broju učenika koji su završili osmi razred – ove godine njih 62.685, dok je pre devet godina taj broj bio 67.652.

Ukupan broj učenika u ovoj školskoj godini iznosi 500.514, što je značajno manje u odnosu na broj đaka pre devet godina koji je iznosio 558.869. Smanjenje broja učenika takođe se primećuje i kada je reč o osnovnim školama – 2014/2015. godine bilo je 3.414 škola, dok danas Srbija broji 1.133 osnovne škole.

Kada su u pitanju srednje škole, u državne srednje škole išlo je 2014/2015. godine 258.864 učenika, dok ih danas pohađa 220.375. Sa druge strane, broj učenika privatnih škola se povećao sa 2.294 na 5.048. Broj srednjih škola takođe je smanjen – ranije je bilo 458 srednjih škola, a sada dostiže broj od 444, dok se broj privatnih srednjih škola povećao za jedan.

U pogledu završetka gimnazija, ove godine je završilo 15.582 đaka, dok ih je pre devet godina bilo 16.448. Takođe, manji broj učenika završava četvorogodišnje srednje škole – 34.408 ove godine u odnosu na 40.964 pre devet godina, dok se broj učenika trogodišnjih srednjih škola smanjio sa 9.238 na 8.345.

Sve ove brojke ukazuju na problematičnu situaciju što se tiče demografskog razvoja u Srbiji. Manji broj dece koja upisuju osnovne škole, kao i manji broj učenika u srednjim školama, ukazuju na trend pada broja stanovnika. Ovo može imati ozbiljne posledice po budućnost zemlje, posebno kada je reč o radnoj snazi i ekonomskom razvoju.

Potrebno je preduzeti konkretne mere kako bi se ovaj trend zaustavio ili barem usporio. Podsticaji za mlade parove da imaju decu, poboljšanje uslova za roditeljstvo, edukacija o značaju porodice i rađanja, kao i ekonomske mere koje bi olakšale život mladim porodicama, mogu biti koraci u pravom smeru. Važno je da se ova tema otvori i da se zajedno kao društvo radimo na rešavanju problema falsifikacije stanovništva i obezbeđivanje održivog demografskog razvoja zemlje.