Na današnji dan, 17. avgusta 1941. godine, desio se strašan događaj u Beogradu kada su nacisti streljali i obesili petoricu srpskih rodoljuba kao odmazdu za pružanje otpora. Ovaj događaj je postao simbol brutalnosti nacista i najava brojnih drugih zločina koji su se dešavali tokom Drugog svetskog rata na prostoru Srbije.
Petorica Srba, među kojima su bili učenik Milorad Pokrajac, krojač Jovan Janković, obućar Svetislav Milina i zemljoradnici Velimir Jovanović i Ratko Jević, streljani su u dvorištu zatvora Gestapoa, nakon čega su njihova tela prebačena na Terazije i obesena kao opomena. Čin vešanja dodatno je bio bizaran jer je postojao transparent koji je pozivao na konjske trke, dok je parola „Snaga kroz radost“ stajala u blizini.
Organizator ovog zločina bio je SS major Karl Kraus, šef beogradskog Gestapoa, sa navodnim pomagačem šefom Uprave grada Beograda Dragi Jovanovićem. Vešanje na Terazijama bilo je sprovedeno radi zastrašivanja stanovnika grada zbog sve učestalijih diverzija i sabotaža, a jedan od razloga bio je i pritisak na Milana Nedića da formira kvislinšku vladu.
Ovaj događaj nije bio usamljen slučaj ubijanja nedužnih ljudi tokom Drugog svetskog rata. Masakr u Prebilovcima, koji su izvršile ustaše između 4. i 11. avgusta 1941. pod komandom Ivana Jovanovića zvanog Crni, nad 826 od ukupno 994 Srba, uglavnom žena, dece i staraca, samo je jedan od mnogih zločina koji su se dešavali u periodu rata.
Vreme Drugog svetskog rata bilo je obeleženo strahotama i patnjama koje su nevini ljudi pretrpeli širom sveta, uključujući i teritoriju Srbije. Sećanje na žrtve i događaje poput vešanja na Terazijama i masakra u Prebilovcima treba da nas podseti da se zločini ne smeju zaboraviti i da se moramo boriti za mir i solidarnost među narodima.
Danas, 83 godine kasnije, odali smo počast žrtvama nacističkog terora u Beogradu, ali se isto tako nadamo da smo iz tih strahota izvukli lekciju o važnosti poštovanja ljudskih prava i suživota među različitim zajednicama. Sve žrtve rata zaslužuju našu pažnju i sećanje, kako se slični zločini ne bi ponovili u budućnosti. Neka se njihova patnja nikad ne zaboravi.
