Dragoljub Draža Mihailović – kontroverzni lik jugoslovenske istorije

Dragoljub Draža Mihailović, jedan od najkontroverznijih likova jugoslovenske istorije, streljan je na današnji dan 1946. godine. On je komandant Jugoslovenske vojske u Otadžbini i mnogi detalji o njegovom hapšenju, suđenju i smrti i danas su obavijeni velom tajne. Njegov lik i delo i dalje izazivaju brojne polemike i kontroverze.

Suđenje Dragoljubu Mihailoviću održano je u Beogradu od 10. juna do 15. jula 1946. godine, poznato kao Beogradski proces. Mihailović je bio optužen po 47 tačaka za aktivnosti protiv partizana, kolaboraciju sa Nemcima i ratne zločine nad civilima. Suđenje je bilo otvoreno za javnost, a prisustvovalo mu je oko 60 stranih izveštača.

Mihailoviću je suđeno pred vojnim sudom, a sudija je bio pukovnik Mihailo Đorđević. Tokom suđenja, Mihailović je govorio u svoju odbranu, a neka od njegovih poslednjih reči su sačuvane do danas. On je rekao: „Sudbina je prema meni bila bez milosti, pošto me je okrutno ubacila u svoje vihore. Neka sud uzme u savesnu ocenu sve što sam naveo, istine, potomstva i istorije radi.“

Nakon suđenja, Mihailović je osuđen na smrt streljanjem, trajan gubitak političkih i građanskih prava, kao i oduzimanje imovine. Datum njegove smrti se uglavnom smatra 17. julom 1946. godine, mada mesto streljanja ostaje nepoznato. Čak ni danas se ne zna gde se tačno nalazi grob generala Mihailovića.

Viši sud u Beogradu rehabilitovao je Mihailovića 2015. godine, utvrdivši da nije imao fer suđenje. Presuda je proglašena nezakonitom iz političko-ideoloških razloga. Iako je Dragoljub Draža Mihailović streljan 1946. godine, njegov lik i delo i dalje izazivaju interesovanje i rasprave među istoričarima i javnošću. Film „Đeneral“ snima se prema istinitim događajima iz Mihailovićevog života, što dodatno budi interesovanje za ovu kontroverznu ličnost jugoslovenske istorije.