U utorak, 10. decembra, zagrebačka kuća „Artmark Hrvatska“ će održati zimsku aukciju na kojoj će se naći slika Anastasa Jovanovića pod nazivom „Srbi oko guslara“. Ova slika, čija je početna cena 2.500 evra, nastala je između 1855. i 1860. godine i dimenzija je 60×84 centimetra. Očekuje se da bi cena slike mogla da dostigne između 3.000 i 5.000 evra.
Na aukciji će se naći još tri Jovanovićeve slike sa istim imenom i motivom – dve u Beogradu, u Narodnom muzeju i zbirci Muzeja Vuka i Dositeja, i jedna u Zagrebu, u privatnoj kolekciji. Slika koja će biti ponuđena potiče iz ugledne privatne zbirke iz rumunskog dela Banata.
Narodni muzej Srbije čuva dve slike Anastasa Jovanovića – „Srbi oko guslara“. Jedna je na stalnoj postavci u Muzeju Vuka i Dositeja, dok se druga čuva u depou. Slika iz Muzeja Vuka i Dositeja verovatno potiče iz Jovanovićeve zaostavštine, dok je druga iz zbirke Joce Vujića.
Guslari su imali važnu ulogu u vreme turske vladavine, podizali su moral narodu i bili glasnogovornici. Ova slika Anastasa Jovanovića veliča značaj narodne poezije i pevača, i povezana je sa Vukovom reformom jezika i vladavinom Obrenovića. Na slici su prikazani značajni i umni Srbi toga vremena, poput Vuka Karadžića, kneza Mihaila Obrenovića, Toma Vučića Perišića, Njegoša, Đure Daničića, Branka Radičevića, Jevrema Obrenovića i autoportret samog Jovanovića.
Filip Višnjić je posebno slavan među njima, guslao je pred Karađorđem, a Zmaj od Noćaja mu je poklonio zaprege sa belom kočijom. Na slici je prikazan Laza Zuban, Vukov prijatelj i saradnik, koji je pevao junačke pesme uz gusle.
Slika Anastasa Jovanovića „Srbi oko guslara“ prikazuje važnost narodne poezije i guslara u srpskoj kulturi i istoriji. Ova slika je deo kulturnog nasleđa i predstavlja važan segment srpske umetnosti 19. veka. Svojom tematikom i kompozicijom, slika ove umetničke vrednosti zaslužuje pažnju kolekcionara i ljubitelja umetnosti.