Lopovo zvani Džentlmen i „dimničar pecaroš“: Neverovatne priče o najpoznatiji kradljivcima posleratnog Beograda
Već 1945. godine, nakon završetka Drugog svetskog rata, beogradsko podzemlje bilo je domaćin nekim od najpoznatijih provalnika i kradljivaca koji su izvodili ozbiljne poduhvate. Među njima su se isticali Josip Krnec, Petar Simić Vancaga, Sreten Nikolić Toske, ali i jedan bivši glumac koji je svoje skrovište imao na Kalemegdanu, i čak jedan dimničar. Iskusni policijski istražitelji tog vremena mogli su samo pogledom na provaljen stan ili obijenu kasu odmah prepoznati ko je delovao.
Kada bi se provala dogodila na potpuno nov način, to je dovodilo do glavobolje za istražitelje. Na primer, Josip Krnec je bio specijalista za obijanje „garantovano sigurnih“ čeličnih kaseta u kojima su se čuvale velike sume novca. Svoje alate je sam pravio i bio isključivi individualac, a za svoje provalne akcije uglavnom je birao Beograd. Nakon što je uhvaćen, osuđen je na smrtnu kaznu.
Osim njega, Sreten Nikolić Toske je bio međunarodno poznat kao obijač stanova sa posebnom veštinom za provalu stanova zaposlenih supružnika. Putovao je čak i lažnim pasošem po Evropi, provaljujući u stanove dok su vlasnici bili na poslu. Drugi provalnik, Petar Simić Vancaga, specijalizovao se za obijanje dvokrilnih i trokrilnih vrata, praveći ozbiljne poteškoće policiji. Nakon godina delovanja, bio je uhapšen i osuđen na zatvorsku kaznu.
Jedan od provalnika, Duško zvani Ludak, uglavnom je krao tokom leta dok su vlasnici bili na odmoru. Jednom prilikom čak se uselio u stan i izneo sve osim dva kreveta, organizujući čak orgije sa svojim prijateljicama. Voja Dukić, poznat kao Džentlmen, predstavljao je drugačijeg provalnika koji je detaljno pratio svoje žrtve pre ulaska u njihove stanove, uzimajući samo gotov novac, devize i kreditne čekove, a ne tehničke novotarije tog vremena.
Najoriginalniji od svih provalnika bio je dimničar koji je svakodnevno čistio dimnjake i istovremeno obijao stanove i kuće. Koristeći odžake kao sefove u kojima su vlasnici čuvali dragocenosti, uspeo je da postane veoma bogat, gradeći kuću na Dunavu i kupujući automobil. Ovo iznenađujuće otkriće policiji pokazalo je da zlata i srebra nije nedostajalo u njihovim dimnjacima.
Ove priče o najpoznatijim kradljivcima Beograda iz posleratnog perioda ukazuju na raznolikost i veštinu ovih provalnika, čije akcije su izazivale živahnu raspravu u beogradskom podzemlju i ostavljale trag u istoriji grada.
