Ranko Jovović, jedan od najistaknutijih književnih stvaralaca u Crnoj Gori i regionu, preminuo je pre pet godina, ostavivši dubok trag u srpskom pesništvu. Rođen 1941. godine, Jovović je bio pesnik, esejista i kritičar čiji je angažovani opus obeležio ne samo njegov život, već i vreme u kojem je živeo. Njegov doprinos književnosti, koji traje više od pedeset godina, prepoznat je kroz brojne prestižne nagrade i pozitivne kritike.
Na dan obeležavanja pet godina od njegove smrti, objavljena je knjiga „Iskrenik – portret pjesnika Ranka Jovovića“ autora Gorčina Blagojevića. Ova knjiga sadrži više od 120 izvora, uključujući kritike i analize Jovovićevog dela. Blagojević ističe da je Jovović prvi pesnik modernog izraza u Crnoj Gori, koji je vešto spojio različite stilove i teme, od lirskih do realističnih.
Jovović je bio poznat po svom iskrenom izrazu, koji je obuhvatao i lične i opšte teme, kao i duboke misaonosti. Njegova poezija često je istraživala kompleksne ljudske emocije i društvene probleme. Bio je u centru pažnje različitih društvenih krugova, od novinara do političara, a njegova dela i dalje privlače pažnju čitalaca.
Intertekstualnost je ključna karakteristika njegovog dela, a Blagojević ukazuje na tri glavne vertikale koje se provlače kroz Jovovićevu poeziju. Prva vertikala obuhvata uticaje francuskih, nemačkih i ruskih romantičara, kao i simbolista. Druga vertikala se odnosi na duhovni i etički okvir koji čini temelje njegove poetike, a treća se bavi posvetama savremenicima i prijateljima.
Jovović je bio deo poznate boemske petorke, koja je uključivala pisce poput Ace Sekulića i Brane Petrovića. Njihovo druženje i zajedničke dogodovštine često su bile inspiracija za njegove stihove. Na pitanje o svom pesničkom usudu, Jovović je jednom rekao da bi, da je imao sreće, možda bio gangster, ali da ga je etika koju je nasledio od predaka sprečila u tome.
Njegovo stradanje počelo je preminućem oca Miloša tokom bratoubilačkog rata, što ga je pratilo tokom celog života. Ova trauma je ostavila duboke ožiljke, kako na njegovoj duši, tako i na njegovom stvaralaštvu, koje je često odražavalo bol i gubitak.
Jovović je objavio brojne zbirke poezije, uključujući „Gvozdena šuma“, „Dodir tame“, „Divlji plač“ i „Suze Marka Miljanova“. Njegova dela su se bavila temama identiteta, stradanja i ljudske patnje. Pored poezije, napisao je i knjige eseja i intervjua, kao što su „Nek mi ne bude ništa oprošteno“ i „Doba divljanja“, gde je istraživao složene društvene i političke teme.
Njegova poezija ostaje neprolazna i i dalje inspiriše nove generacije pesnika i čitalaca. Mnoge njegove misli i stihovi i dalje odjekuju u savremenom društvu, pozivajući nas da razmišljamo o sopstvenom identitetu, stradanjima i vrednostima koje nas oblikuju.
U danima kada se prisećamo Jovovića, važno je naglasiti njegov značaj ne samo kao pesnika, već i kao društvenog kritičara koji je otvoreno govorio o problemima i nepravdama svog vremena. Njegova dela ostaju relevantna i danas, podsećajući nas na snagu umetnosti da razotkrije istine i pokrene duboka promišljanja o ljudskoj prirodi i društvenim normama.
U svetu koji se brzo menja, poezija Ranka Jovovića ostaje svetionik, pružajući nam uvid u unutrašnje borbe i snage ljudskog postojanja, kao i u večnu potragu za smislom. Njegova reč, kao i njegova ličnost, ostaju urezani u kolektivnoj svesti, a njegov doprinos književnosti ne može se zaboraviti.
