Istraživači Instituta za fiziku u Beogradu dobili su sredstva u iznosu od 2,5 miliona evra iz evropskog programa „ERA Čers“ za realizaciju projekta „Skrivene faze u dvodimenzionalnim kvantnim materijalima“. U okviru ovog projekta, jedan od vodećih svjetskih istraživača u oblasti čvrstog stanja, Emil Božin, vraća se iz Amerike kako bi se pridružio timu istraživača Centra za čvrsto stanje i nove materijale Instituta za fiziku. Božin je do sada radio u prestižnoj Nacionalnoj laboratoriji Brukhejven i doktorirao na Univerzitetu u Mičigenu, a sada će svoje znanje i iskustvo doprinjeti razvoju nauke u Srbiji.

Centar za fiziku čvrstog stanja i nove materijale Instituta uspio je do sada omogućiti povratak preko 30 fizičara koji su ostvarili karijere u inostranstvu, a ovaj projekat dodatno će učvrstiti poziciju Instituta kao centra izvrsnosti u Evropskom istraživačkom prostoru. Projektom je predviđeno uspostavljanje novih laboratorija i centra za obuku u novim metodama istraživanja, otvorenih za istraživače iz Srbije, regiona zapadnog Balkana i Jugoistočne Evrope.

Odobrena sredstva omogućiće uspostavljanje nove jedinice integrirane u Centar za čvrsto stanje i nove materijale, koja će biti povezana s postojećim laboratorijama u Centru za istraživanje kondenzovanog stanja materije i novih materijala. Cilj je uspostaviti vodeći regionalni centar za eksperimentalnu fiziku čvrstog stanja, što će ojačati sektor nauke i inovacija u Srbiji i omogućiti bolju saradnju s partnerima iz privrede.

Projekat „Skrivene faze u dvodimenzionalnim kvantnim materijalima“ ima za cilj popuniti nedostatak tehnika napredne strukturne analize, a povratak Emila Božina doprinijet će ostvarenju ovog cilja. Emil Božin je višestruko nagrađivan i citiran naučnik, a njegov povratak u Srbiju predstavlja važan korak ka jačanju istraživačkih kapaciteta u oblasti fizike čvrstog stanja.

Institut za fiziku aktivno radi na povratku srpskih naučnika iz inostranstva, a ulaganje u infrastrukturu i postizanje prepoznatljivih naučnih rezultata omogućilo je povratak više fizičara, što će dodatno osnažiti naučnu zajednicu u Srbiji. Projekat „Skrivene faze u dvodimenzionalnim kvantnim materijalima“ predstavlja jedan od najvećih pojedinačnih naučnih projekata u Srbiji, čime se otvaraju nove mogućnosti za napredak nauke u zemlji.

Institut za fiziku u Beogradu ima četiri centra izvrsnosti, među kojima je i Centar za fiziku čvrstog stanja i nove materijale, osnovan prije 30 godina od strane akademika Zorana Popovića. Nenad Lazarević trenutno rukovodi ovim Centrom i vodi tim istraživača koji će učestvovati u projektu „Skrivene faze u dvodimenzionalnim kvantnim materijalima“. Lazarević ističe kako je odsustvo tehnika napredne strukturne analize prepoznato kao glavni izazov u strategiji za dalji razvoj Centra, te da će ovaj projekat popuniti tu prazninu i uspostaviti vodeći regionalni centar za eksperimentalnu fiziku čvrstog stanja.

Program „ERA Čers“ u okviru programa „Horajzon Jurop“ usmjeren je jačanju istraživačkih kapaciteta univerziteta i instituta, a istraživači iz Srbije rijetko su aplicirali na ovaj program. Institut za fiziku uspio je aplicirati s uspjehom i osvojiti sredstva od 2,5 miliona evra za svoj projekat, što će omogućiti napredak u oblasti istraživanja kondenzovanog stanja materije i novih materijala.

Ukupan budžet programa „ERA Čers“ iznosi 97 miliona evra, a Institut za fiziku svojom uspješnom aplikacijom i osvajanjem sredstava pokazuje svoju predanost razvoju nauke u Srbiji. Projekat „Skrivene faze u dvodimenzionalnim kvantnim materijalima“ otvara nove perspektive za istraživanje materije i inovacije u oblasti fizike čvrstog stanja, te doprinosi razvoju naučne zajednice u zemlji.