Miroslav Belović, reditelj, pisac, glumac i pedagog, ostavio je dubok trag u srpskoj kulturi i pozorištu. Rođen 1927. godine, preminuo je 2005. godine, a njegova umetnička karijera obeležena je strastvenim posvećenjem pozorištu i razvoju mladih talenata. Belović je verovao da će 21. vek biti u znaku nauke i umetnosti, a njegov život i rad su svedočili o toj viziji.
Prve korake u pozorištu napravio je 1944. godine, igrajući u Omladinskom domu pod rediteljskom palicom Dragoslava Andrića. Njegovo pozorišno iskustvo obuhvatilo je rad u Narodnom pozorištu, studije u Lenjingradu i dugogodišnji angažman u Jugoslovenskom dramskom pozorištu (JDP). Belović je često govorio o svom napornom radnom režimu, koji je uključivao probe ujutru, predavanja u popodnevnim časovima i predstave uveče. Njegova ljubav prema pozorištu za decu, izražena kroz rad na predstavi „Boško Buha“, ostala je neizbrisiva.
Tokom svoje karijere, Belović je bio upravnik JDP-a od 1961. do 1965. godine i autor četrnaest knjiga poezije, eseja i aforizama. Njegove predstave, koje su se često bavile zaboravljenim delima jugoslovenske dramske baštine, ostavile su značajan pečat u kolektivnom sećanju. Mnogi su ga smatrali majstorom komedije, a njegova izreka „Smeh je čistilište, humor je prečica do istine“ oslikava njegov pristup pozorištu.
Belović je gajio posebnu naklonost prema ruskoj literaturi, a njegovo pozorišno stvaralaštvo uključivalo je dela velikih pisaca poput Gogolja, Čehova i Dostojevskog. Njegova režijska dostignuća obuhvatila su klasična dela, kao i savremene komade, a bio je poznat po svom jedinstvenom stilu koji je spajao filozofiju i poeziju.
Osvojio je brojne nagrade tokom svoje karijere, uključujući Sedmojulsku i Oktobarsku nagradu, kao i nagradu „Branko Gavela“. Njegovo najznačajnije priznanje, Grande Prix d`Italia, dobio je za režiju radio-drame „Ptica“ A. Obrenovića na evropskom takmičenju u Rimu. Belović je verovao da pozorište predstavlja magični kvadrat, u kojem se susreću pisac, glumac, reditelj i publika.
Njegov odnos prema pozorištu bio je duboko etičan, a često je radio sa mladim ljudima, pomažući im da razviju svoje talente. Belović je bio istaknuti mentor, a njegovi učenici su ga pamtiti po strastvenoj posvećenosti pozorišnoj umetnosti. Njegov rad sa mladima predstavljao je investiciju u budućnost pozorišta.
Među njegovim najznačajnijim režijama su „Hvalisavi vojnik“, „Dantonova smrt“, „Dundo Maroje“ i „Mister Dolar“. Na zalasku karijere, Belović je reflektovao o promenama u pozorištu, ističući kako se često favorizuju glumci sa jakim gestovima, dok tiši i introvertni umetnici ostaju u senci. Njegova kritika savremenog pozorišta ukazivala je na potrebu za dubljim razumevanjem umetnosti i njenih vrednosti.
Osim režija, Belović je napisao i nekoliko dramskih tekstova i adaptacija, koje su izvođene širom Srbije i u inostranstvu, uključujući Moskvu i Sofiju. Njegova poslednja režija u JDP-u bila je predstava „Balada sa Zejtinlika“ 1992. godine. Iako nije bio prepoznat kao legendarne figure poput Rakitina ili Stupice, Belović je bio umetnik koji je svojim delovanjem ostavio neizbrisiv trag u pozorištu.
Njegove mudre misli i aforizmi, poput „Glumac je večni učenik i večni mučenik“, ostaju inspiracija budućim generacijama umetnika. Belović je bio čovek koji je razumeo suštinu pozorišta kao prostora za istraživanje ljudske prirode i stvaranje emotivnih veza sa publikom. Njegov doprinos pozorištu i umetnosti u celini biće zauvek zapamćen kao svetla tačka u istoriji srpske kulture.
