Ovako je jedan starac izludeo ustašu! Reči Vukašina odjekivaće vekovima: Radi ti, dete, svoj posao!

Milan Petrović avatar

Vukašin Mandrapa, poznat kao Starac Vukašin, dolazio je iz sela Klepci u Hercegovini i kanoniziran je 1998. godine kao Sveti Novomučenik Vukašin Jasenovački. Iako se nazivao „starac“, njegova životna priča nije odgovarala tom opisu, jer je bio postariji čovek zarastao u sedu bradu, koga su ustaše zarobile i deportovale u Jasenovac 1942. godine, nakon što su mu pobili celu porodicu.

U januaru 1943. godine, ustaše su organizovale takmičenje u klanju logoraša u Jasenovcu, čak se opkladivši ko će ubiti više ljudi. Na ovom takmičenju, Žilo Friganović, jedan od koljača, priznao je da je ubio 1.100 ljudi, a poslednji njegov žrtva bio je Starac Vukašin.

Friganović je u logorskoj ambulanti ispričao doktoru Zecu kako je ubio Starca Vukašina, pokušavajući da dobije isti zanos i blaženstvo uživanja u bolu kao tog kobnog dana. Međutim, Vukašinov mir i tišina potpuno su ga poremetili, pa je prema njemu izvršio najstravičnije mučenje, otkinuvši mu uva, nos, a zatim i srce, i bacivši ga u jamu.

Ova strašna priča i događaj poslužili su kao inspiracija za nekoliko filmova, uključujući film „Oproštaj kao kazna“, koji nastoji da otkrija istinu o zločinima u logoru Jasenovac.

U periodu između Prvog i Drugog svetskog rata, ideja jugoslovenstva se počela razvijati, te su se javile brojne nacionalno-revolucionarne organizacije, poput Mlade Bosne, koje su težile političkom i nacionalnom ujedinjenju Balkana. Ovo vreme označeno je kao buđenje ideje jugoslovenstva na Balkanu i ostavilo je dubok trag u istoriji regiona.

Milan Petrović avatar